Gaz płynny, czyli LPG
Gaz płynny, czyli LPG (Liquefied Petroleum Gas) jest mieszaniną węglowodorów, której głównymi składnikami są propan i butan. Stąd zwyczajowa nazwa propan-butan. Gazy te wydzielają się w czasie destylacji ropy naftowej. Występują także w gazie ziemnym, zatem LPG jest pozyskiwane także przy przy jego wydobyciu.
LPG jest gazem bezbarwnym i bezwonnym, ze względów bezpieczeństwa nawanianym w procesie produkcji, by łatwo można było wykryć nieszczelności w instalacjach, w których jest wykorzystywany. Do nawaniania LPG wykorzystuje się związki siarki (merkaptan etylowy).
LPG łatwo się skrapla i w takiej postaci jest przechowywane.
Zastosowanie LPG
LPG jest stosowane jako paliwo w wielu sektorach.
W przemyśle LPG jest stosowane jako paliwo grzewcze, czyli wszędzie tam gdzie jest potrzeba uzyskiwania wysokich temperatur, niezbędnych w różnego rodzaju procesach.
Jako gaz butlowy (w butlach, z których najpopularniejsze są te 11 kg) w gospodarstwach domowych (do przyrządzania posiłków i ogrzewnia) ale także jako paliwo do wózków widłowych (butle o innej konstrukcji).
W Polsce największą grupą odbiorców LPG stanwią kierowcy samochodów osobowych, którzy korzystają z autogazu, czyli LPG stosowanego jako paliwo silnikowe.
Odkrycie i skroplenie LPG
W 1910 r. Amerykanin Walter Snelling, badając właściwości benzyny odkrył propan i zajął się jego wykorzystaniem. W 1913 r. uzyskał patent na skraplanie LPG, które pozwala 270-krotnie zmiejeszyć objętość w stosunku do LPG w postaci gazowej. Gaz LPG w postaci płynnej jest znacznie łatwiejszy do przechowywania i dystrybucji.
Parametry LPG
Wartość opałowa LPG w odnisieniu do objętości jest niższa niż tradyjnych paliw silnikowych, natomiast w ujęciu masowym jest odwrotnie, czyli LPG ma wyższą wartość energetyczną. Właśnie z tego powodu samochody zasilane LPG zużywają nieco więcej LPG w stosunku do benzyny, oczywiście objętościowo, czyli w litrach. Jest to wzrost rzędu 15%.
Cena LPG na polskim rynku od zawsze oscyluje w granicach 50% ceny benzyny, co z nawiązką rekompensuje nieco wyższe zużycie autogazu i pozwala ograniczyć wydatki napaliwo o około 50% w stosunku do użytkowania auta na benzynie.
Liczba oktanowa LPG jest wyższa w porównaniu do benzyny i może wynosić nawet do 110 oktanów.
Ekologia
W układach paliwowych stosowanych w jednostkach napędowych zasilanych LPG jest ono dawkowane w fazie gazowej (po zmianie stanu skupienia z ciekłego na gazowy) do kanałów dolotowych poszczególnych cylindrów. Nie wymaga zatem specjalnego przygotowania (nie trzeba go "rozpylać"). Dzięki temu LPG spala sie w silniku wydajniej a emisja auta zasilanego autogazem jest znacznie niższa niż porównywalnego samochodu z jednostką napędową zasilaną konwencjonalnymi paliwami silnikowymi.
Emisja silnika na LPG w porównaniu z olejem napędowym jest:
- o 90% niższa w zakresie cząstek stałych,
- o 90% niższa w zakresie tlenków azotu,
- o 60% mniejsza w zakresie dwutlenku węgla.
Bezpieczeństwo
Oprócz mniejszego obciążenia dla środowiska i kieszeni kierowcy, kolejną zaletą LPG jest także bezpieczeństwo użytkowania.
Samochodowe instalacje gazowe są wyposażone w szereg zabezpieczeń, które powodują, że ich użytkowanie jest całkowicie bezpieczne. Wszystkie zabezpieczenia działają samoczynnie, nawet jeśli coś dzieje się bez woli kierowcy (np. w czasie zdarzenia czy wypadku drogowego).
Szereg zabezpieczeń w instalacji i jego podzespołach oraz osprzęcie zbiornika oraz logika ich działania zapewniają wysoki poziom bezpieczeństwa użytkowania instalacji LPG.