Zawory tankowania typu włoskiego
W Polsce i wielu krajach europejskich stosowane są zawory tankowania LPG (wlewy gazu) współpracujące z pistoletami na stacjach paliw wykonanych w standardzie włoskim (Italian Dish).
Działanie zaworu tankowania LPG
Kielich zaworu tankowania ma tak wyprofilowany kształt, że umożliwia podłączenie do niego pistoletu na stacji tankowania i uszczelnienie obu tych elementów. Za pośrednictwem zaworu tankowania paliwo LPG w stanie ciekłym ze zbiornika na stacji paliw za pośrednictwem dystrybutora i połączonego z nim wężem pistoletu, poprzez przewód sztywny lub elastyczny oraz wielozawór trafia do zbiornika. Ten ostatni jest najczęściej montowany we wnęce koła zapasowego lub przestrzeni bagażowej albo pod samochodem.
Zawór zwrotny
Na drodze przepływającego poprzez zawór tankowania LPG znajdują się dwa zawory zwrotne (jednokierunkowe), które umożliwiają przepływ gazu płynnego tylko w kierunku zbiornika samochodu. Jeden z nich jest częścią wielozaworu na zbiorniku. Drugi pracuje właśnie w zaworze tankowania LPG. Składa się on z kulki umieszczonej swobodnie w sprężynce stanowiącej dla niej swego rodzaju koszyk (sprężynka nie pełni funkcji elementu sprężystego). Sprężynka ma specjalnie odwinięty do wewnątrz ostatni zwój, który ogranicza ruch kulki wewnątrz zaworu tankowania LPG tak, aby nie blokowała ona przepływu LPG do zbiornika a jednocześnie miała możliwość zamknięcia wypływu LPG na zewnątrz po odłączeniu pistoletu na stacji paliw. Ciśnienie tankowanego LPG działające na umieszczoną wewnątrz sprężynki kulkę przemieszcza ją do wnętrza (jej ruch jest ograniczony przez odwinięty do wewnątrz ostatni zwój sprężynki) – przepływ przez zawór tankowania w kierunku zbiornika staje się możliwy (zbiornik jest napełniany). Zakończenie tankowania LPG powoduje, że ciśnienie wewnątrz przewodu pomiędzy zaworem tankowania a zbiornikiem, w którym znajduje się wielozawór z drugim zaworem zwrotnym, dociska kulkę do gniazda wyposażonego w o-ring uszczelniający i uniemożliwiający wypływ LPG na zewnątrz.
Podstawowe typy zaworów tankowania LPG
Rozróżniamy dwa podstawowe typy zaworów tankowania:
Zawory tankowania LPG zwykłe stanowią jeden kompletny zespół, wraz z kielichem (Italian Dish) do podłączenia pistoletu do tankowania. Wymiary kielicha często nie pozwalają na zastosowanie zwykłego zaworu tankowania LPG (pełnego) co ma miejsce w przypadku montażu zaworu tankowania obok wlewu benzyny, pod klapką. Wtedy stosuje się zawory przedłużane (bez kielicha), które dzięki temu zajmują znacznie mniej miejsca i dużo łatwiej zamontować je pod klapką wlewu benzyny. Kielich jest w tym rozwiązaniu częścią złączki, którą przy każdym tankowaniu należy wkręcać w przedłużany zawór tankowania.
Dlaczego zawór tankowania LPG czasami przecieka?
Uszkodzenia i niedomagania zaworów tankowania LPG występują bardzo rzadko. Najczęściej objawiają się one wyciekami gazu, które powstają na skutek zużycia uszczelnień zaworu (oringu uszczelniającego kulkę) lub samej kulki (korozja, wżery), która zamyka i otwiera przepływ gazu w kierunku zbiornika LPG.
Zdarzają się także przypadki uszkodzenia sprężynki (spełniającej rolę koszyka dla kulki), której odwinięty do wewnątrz ostatni zwój czasami się odgina do wnętrza zaworu, co powoduje, że kulka przemieszcza się głębiej ograniczając przepływ tankowanego LPG, co zwiększa czas lub wręcz uniemożliwia zatankowanie paliwa.